Mùa tuyển sinh năm 2025, nhiều cơ sở giáo dục đại học trên cả nước dự kiến mở ngành học mới liên quan đến lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật và chuyển đổi số. Theo các trường, đây là xu hướng thiết yếu trong bối cảnh phát triển khoa học - công nghệ và chuyển đổi số.

Mở ngành mới bắt kịp xu thế

Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học giai đoạn 2021 - 2030 vừa được Chính phủ phê duyệt, có 5 cơ sở giáo dục đại học được định hướng sẽ dồn lực phát triển kỹ thuật, công nghệ giai đoạn tới gồm: Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, Trường Đại học Giao thông Vận tải, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh và Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông.

Ngoài 5 cơ sở đào tạo trên, Chính phủ cũng ưu tiên đầu tư phát triển các trường có thế mạnh nghiên cứu, đào tạo ngành, lĩnh vực STEM gắn với định hướng phát triển các ngành kinh tế - xã hội trọng điểm của từng vùng như nhóm mạnh về Khoa học tự nhiên, Khoa học sự sống; nhóm mạnh về Máy tính và Công nghệ thông tin, Kỹ thuật điện, điện tử và truyền thông; nhóm mạnh kỹ thuật cơ khí, cơ điện tử, điều khiển và tự động hóa, xây dựng và giao thông...

Chính vì vậy, trong năm 2025, các cơ sở giáo dục đại học tiếp tục chú trọng mở ngành mới và tăng quy mô đào tạo các ngành học này.

Chẳng hạn, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TPHCM năm nay mở nhiều ngành mới như: Quản trị kinh doanh, Thiết kế vi mạch, Năng lượng Tái tạo, Công nghệ sinh học số, Kinh doanh số, Kinh tế tuần hoàn. Mỗi ngành tuyển 40 chỉ tiêu.

PGS.TS Nguyễn Thanh Tùng - Hiệu trưởng Trường Đại học CMC - cho biết, đơn vị đang đào tạo 17 chương trình đào tạo, trong đó có ngành Khoa học máy tính, tập trung vào trí tuệ nhân tạo (AI). Năm nay, trường mở ngành mới thu hút thí sinh, đáp ứng nhu cầu của xã hội, như các ngành: Kỹ thuật phần mềm - truyền thông tích hợp AI; Marketing số - đưa công nghệ số; Logistic và chuỗi cung ứng; Đồ họa game; Robot thông minh.

Tương tự, Đại học Phenikaa năm nay cũng mở thêm 8 ngành học mới, bao gồm: Luật, Luật Kinh doanh, Luật Quốc tế, Luật Thương mại quốc tế, Kiểm toán, Hệ thống cơ điện tử thông minh, Truyền thông đa phương tiện và Hộ sinh. Đặc biệt, nhà trường chú trọng phát triển khối Kỹ thuật với các ngành mới như: Cơ điện tử thông minh, cũng như các ngành thuộc Khối Khoa học Sức khỏe, Điện tử Y sinh và nhiều ngành đa lĩnh vực khác.

Lưu ý quan trọng khi chọn ngành, chọn nghề

Chọn ngành học hot? Chọn ngành mới mở hay chọn những ngành đào tạo truyền thống? Đây là những câu hỏi được phụ huynh, học sinh phân vân trước khi chọn ngành, chọn trường đại học.

"Các ngành đang là xu thế, ngành hot điểm chuẩn thường rất cao, còn các ngành truyền thống điểm chuẩn sẽ thấp hơn. Nhưng điều quan trọng là sau 4, 5 năm học đại học, cơ hội việc làm ra sao" - chị Lê Thị Hà (Thanh Hóa) - phụ huynh có con tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 chia sẻ.

Còn theo phân tích của PGS.TS Nguyễn Việt Hà - Trưởng phòng Quan hệ công chúng và doanh nghiệp, Trường Đại học Mỏ - Địa chất, khoa học cơ bản là các ngành nền tảng, thiết yếu đối với sự phát triển khoa học công nghệ và kinh tế xã hội của mỗi quốc gia.

Sinh viên học nhóm ngành này có cơ hội việc làm rộng mở do nhu cầu tuyển dụng tăng cao, thế nhưng với số lượng ứng viên đáp ứng được lại không đủ.

"Các ngành khoa học cơ bản hiện nay xã hội đang rất thiếu cũng có thể là do trào lưu nên một số em cũng đi theo các ngành khác. Tuy nhiên, các ngành khoa học cơ bản mà xã hội đang rất cần và hằng ngày rất nhiều doanh nghiệp đang tìm đến Trường Đại học Mỏ địa chất để xin những kỹ sư đó như ngành kỹ thuật trắc địa bản đồ, ngành dầu khí, địa chất, khai thác tuyển khoáng, địa vật lý và rất nhiều ngành khác mà hiện nay sinh viên ra trường bao nhiêu người ta có thể đảm bảo tất cả các doanh nghiệp tìm để tuyển hết" - PGS.TS Nguyễn Việt Hà thông tin.

PGS.TS Nguyễn Thanh Tùng lại khuyên thí sinh chọn ngành, trường học nên dựa vào 3 tiêu chí: Thứ nhất, thí sinh nên xem mình muốn gì, phù hợp với ngành nào. Đây là tiêu chí quan trọng nhất. Thứ hai, chọn các ngành học đang được Nhà nước quan tâm, đầu tư. Thứ ba, chọn những trường, ngành nghề có sự gắn kết học thuật với thực tiễn, làm sao để sinh viên học trên ghế nhà trường, thu hẹp khoảng cách với doanh nghiệp.