An ninh nguồn nước là sự bảo đảm đầy đủ, ổn định, kịp thời, bền vững về số lượng và chất lượng các loại nguồn nước đáp ứng yêu cầu của cuộc sống và sự phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia trong mỗi giai đoạn phát triển.

    Đến nay, trên thế giới, các nguồn nước phục vụ cho con người và phát triển kinh tế - xã hội về cơ bản vẫn là nguồn nước tự nhiên. Tuy nhiên các nguồn nước tự nhiên lại được phân bố không đều giữa các nước trên thế giới; cho nên vấn đề an ninh nguồn nước vừa mang giá trị toàn cầu, vừa mang giá trị quốc gia. An ninh nguồn nước của một quốc gia liên quan trực tiếp đến vấn đề bảo vệ và sử dụng có hiệu quả các nguồn nước mặt, nước dưới đất, nước mưa và nước biển thuộc lãnh thổ của quốc gia. Nhưng trên thế giới, bên cạnh quốc gia có đủ, dồi dào nguồn nước, lại có những quốc gia không có đủ nguồn nước để cung cấp cho cuộc sống của người dân và phát triển kinh tế - xã hội, phải nhập khẩu nước từ nước khác; lại có những nguồn nước (sông, hồ, biển…) được sử dụng chung cho nhiều nước, vì vậy vấn đề an ninh nguồn nươc không chỉ là của một quốc gia mà còn liên quan đến quan hệ quốc tế.

Từ Sơn Hà hữu ngạn sông Hồng nhìn về đô thị Phố Lu

    Những thách thức chung đối với an ninh nguồn nước trên thế giới là: sử dụng các nguồn nước thiếu khoa học và không bền vững, dẫn đến cạn kệt các nguồn nước; sự biến đổi khí hậu làm thay đổi cấu trúc và chất lượng các nguồn nước, quá trình phát triển kinh tế - xã hội làm ô nhiễm trầm trọng các nguồn nước; tranh chấp nguồn nước trong một quốc gia và giữa các quốc gia liên quan; sử dụng các nguồn nước như một công cụ chính trị, ngoại giao; sử dụng ác nguồn nước không công bằng và kém hiệu quả…

    Với Việt Nam, những thách thức trên đều hiện hữu. Chính vì vậy, an ninh nguồn nước là vấn đề mang tính chiến lược, là một trong những nội dung quan trọng nhất trong an ninh môi trường, lên quan đến an ninh quốc gia; phát triển bền vững kinh tế - xã hội, đến an ninh lương thực, thực phẩm, ổn định chính trị - xã hội, đến chủ quyền quốc gia…

    Chính vì tầm quan trọng có tính chiến lược của vấn đề an ninh nguồn nước đối với sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước mà trong văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã nhấn mạnh phải nâng cao nhận thức của các cấp ủy, các cấp chính quyền, của các cán bộ lãnh đạo quản lý, của các tổ chức chính trị xã hội, của toàn xã hội và của mỗi người; đồng thời phải hoàn thiện hệ thống pháp luật, xây dựng và thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách, giải pháp để bảo đảm ngày càng tốt hơn an ninh nguồn nước.