Với những nỗ lực không ngừng, xã Thái Niên, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai, đang từng bước khẳng định vị thế trong lĩnh vực giáo dục, mang đến cơ hội học tập cho mọi trẻ em vùng cao, đồng thời khơi dậy truyền thống hiếu học của cộng đồng dân tộc thiểu số.
Thành tựu đáng tự hào
Tại Thái Niên, hệ thống trường học đã được quy hoạch bài bản, tạo điều kiện thuận lợi để mọi học sinh đến trường. 100% trẻ dưới 4 tuổi (198/198) và 5 tuổi (199/199) được học mầm non, 100% trẻ 6 tuổi (218/218) vào lớp 1, và toàn bộ học sinh từ 6-14 tuổi đều ra lớp, với tỷ lệ chuyển lớp đạt 99,4%. Công tác xóa mù chữ ghi dấu ấn mạnh mẽ khi 100% người từ 15-35 tuổi (1694/1694) đạt chuẩn biết chữ mức độ 2.
Đáng chú ý, 93% thanh niên 18 tuổi tại xã đã tốt nghiệp THPT, và 74,3% học sinh sau THCS tiếp tục học lên THPT hoặc học nghề. Đội ngũ giáo viên đạt chuẩn 100%, với 22,4% vượt chuẩn, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy. Cơ sở vật chất cũng được đầu tư mạnh mẽ, với 2 trường mới đạt chuẩn quốc gia, đưa tổng số trường đạt chuẩn lên 6/7, vượt 113% mục tiêu đề ra.
Phong trào khuyến học, khuyến tài tại Thái Niên lan tỏa mạnh mẽ. Từ các thôn như Báu, Mom Đào đến Làng Giàng, các dòng họ và gia đình hiếu học đã trở thành hình mẫu, khơi dậy tinh thần học tập suốt đời trong cộng đồng.
Thách thức cần vượt qua
Dù đạt nhiều thành tựu, giáo dục Thái Niên vẫn đối mặt với không ít khó khăn. Tỷ lệ học sinh tiếp tục học sau THCS chỉ đạt 74,3%, cho thấy gần 1/4 học sinh có nguy cơ bỏ học, có thể do hoàn cảnh kinh tế hoặc khoảng cách địa lý. 7% thanh niên 18 tuổi chưa tốt nghiệp THPT cũng là bài toán cần giải. Bên cạnh đó, chất lượng giáo dục chưa được đánh giá rõ ràng do thiếu dữ liệu về thành tích học tập, trong khi chỉ 22,4% giáo viên đạt trình độ trên chuẩn.
Việc tích hợp công nghệ, như sử dụng máy tính hay học trực tuyến, vẫn còn hạn chế. Các hoạt động ngoại khóa và chương trình hỗ trợ học sinh khuyết tật chưa được đề cập, trong khi sự tham gia của phụ huynh và cộng đồng cần được đẩy mạnh hơn.
Hướng đi mới cho tương lai
Để đưa giáo dục Thái Niên vươn xa, địa phương cần triển khai nhiều giải pháp thiết thực. Trước hết, cần đầu tư vào đào tạo giáo viên và xây dựng thêm phòng học, sân chơi để hỗ trợ hoạt động ngoại khóa. Các chương trình học bổng và hỗ trợ tài chính sẽ giúp giảm tỷ lệ bỏ học, đặc biệt cho học sinh sau THCS. Việc ứng dụng công nghệ, như triển khai mô hình “Trường học kết nối” của Bộ Giáo dục, cũng là hướng đi cần thiết.
Dự án khu đô thị sinh thái bờ tả sông Hồng (Quy hoạch đô thị) mở ra cơ hội nâng cấp cơ sở hạ tầng giáo dục, tạo điều kiện để Thái Niên xây dựng những ngôi trường hiện đại hơn. Cùng với đó, việc thành lập hội phụ huynh và tổ chức các sự kiện giáo dục cộng đồng sẽ tăng cường sự gắn kết, góp phần duy trì truyền thống hiếu học.
Tầm nhìn cho giáo dục vùng cao
Với dân số ước tính 5.000-7.000 người, chủ yếu là các dân tộc Dao, Tày, Mông, Thái Niên đang chứng minh rằng giáo dục có thể là chìa khóa để vượt qua khó khăn của một xã miền núi. Từ những lớp học đơn sơ đến những ngôi trường đạt chuẩn quốc gia, hành trình giáo dục tại đây là minh chứng cho sự nỗ lực của chính quyền, nhà trường và cộng đồng. Với những bước đi đúng đắn, Thái Niên hoàn toàn có thể trở thành điểm sáng giáo dục của huyện Bảo Thắng, góp phần xây dựng tương lai tươi sáng cho thế hệ trẻ vùng cao.